De essentie van directe instructie: helder en correct
Lange tijd kregen leerkrachten die directe instructie geven – die de dingen uitleggen, dus – vooral tegenwind. Leerlingen zouden beter leren als ze zelf konden ontdekken wat er te leren viel. Toch lezen en rekenen kinderen gemiddeld beter als ze directe instructie hebben gekregen over hoe het moet, dan wanneer ze dat zelf hebben moeten uitvissen.
Maar: de ene directe instructie is de andere niet. En dus is er – naar verluidt – ‘meer onderzoek nodig’ over de vraag wat het beste werkt: het IGDI-model (Interactieve Gedifferentieerde Directe Instructie), het GRR-model (Gradual Release of Responsibility), ADI (Activerende Directe Instructie), of EDI (Expliciete Directe Instructie)?
Eerlijk gezegd: ik denk dat er vóór dat onderzoek iets anders nodig is. Als u bijvoorbeeld Veilig leren lezen volgt, maakt het geen zak uit of u daarbij ter inspiratie ook nog IGDI, GRR, ADI of EDI bij de hand houdt. En dat komt zo. Directe instructie moet in de eerste plaats helder en correct zijn. Veilig leren lezen, Lijn 3, ik lees meet hup en aap en mol en beer zijn dat allemaal niet. Zo vragen ze kinderen hoe letters klinken, beweren ze dat /oo/ een lange klank is en dat de toonloze /ǝ/ een variant is van de /e/ van /pet/. Allemaal dingen die tot de tradities van het leesonderwijs zijn gaan behoren, allemaal dingen die aantoonbaar fout zijn. Toch zet geen enkel van de modellen de leerkracht ertoe aan om te doen wat hij zou moeten doen: even nadenken over de vraag of wat hij ‘al heel lang zo doet’ wel juist is.
Kinderen die geleerd hebben dat drie keer drie zes is, zullen waarschijnlijk niet goed vermenigvuldigen. Of hun leerkracht een IGDI-, GRR-, ADI- of EDI-adept was, maakt daarbij geen verschil. En die kinderen in een ander model vertellen dat drie keer drie zes is, helpt ze ook niet verder. Simpelweg omdat instructie in de allereerste plaats helder en correct moet zijn.
Over de effectiviteit van IGDI, GRR, ADI en EDI kun je discussiëren. Je kunt ze onderzoeken en er artikels over publiceren. Maar de effectiviteit van ‘helder en correct’ staat buiten discussie: ‘helder en correct’ is altijd beter dan ‘warrig en fout’. Wie daar onderzoek over wil hebben is geen ‘kritisch wetenschapper’, maar een mens van slechte wil.